Nieuws

Melkveehouders en spelers in de zuivelketen hebben steeds meer aandacht voor de CO2-footprint per liter melk. Om een klimaatneutraal pak zuivel in het winkelschap te kunnen leggen, moet de uitstoot van broeikasgassen omlaag. Ondernemende melkveehouders zien vooral een verdienmodel: door CO2 uit de lucht te verwijderen en vast te leggen in de bodem, wordt je onderdeel van de klimaatoplossing én verbeter je de footprint van je melkveebedrijf. Dat levert twee keer geld op.

Klimaatbeleid van overheid én bedrijven is primair gericht op vermindering van de CO2-uitstoot. Met alleen reductiemaatregelen worden de klimaatdoelen echter niet bereikt. Investeringen in CO2-verwijdering noodzakelijk en boeren spelen daarbij een onmisbare rol.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) publiceerde deze maand bij haar jaarverslag over 2022 een diepgaande analyse over de vrijwillige koolstofmarkt. Belangrijkste zorgpunten zijn de integriteit van de credits, van de markt en van de claims die bedrijven maken op basis van hun credit-aankoop. Met andere woorden: onduidelijkheid over het systeem maakt de waarde van een carbon credit onzeker. Hoewel het terecht is dat AFM – vanuit haar rol als toezichthouder - een kritische noot plaats bij het functioneren van de vrijwillige koolstofmarkt (er is immers altijd ruimte voor verbetering), is het gevaar dat met de kritiek ook het systeem ter discussie komt te staan. En dat is onterecht, alleen al omdat de Nederlandse klimaatdoelstelling voor 2025 – CO2-neutraliteit – gebaseerd is op het systeem van compensatie.

De European Dairy Association (EDA) staat positief tegenover een Europese standaard voor koolstofverwijding op landbouwgrond. Sterker nog, certificaten voor de vrijwillige koolstofmarkt zijn een nuttig instrument om het proces van CO2-verwijdering door de agrarische sector te versnellen, zegt EDA in een openbare consultatieronde op de Europese plannen. Dat is een opsteker voor melkveehouders die wachten op stappen van hun zuivelbedrijf om koolstofverwijdering op grasland te belonen.

KringloopWijzer is uitgebreid met het onderdeel bodemkoolstof. Vooralsnog indicatief en met als doel om de bewustwording over organische stof bij melkveehouders te stimuleren. Een eerste grofmazige stap op weg naar klimaatgericht boeren. Melkveehouders die nú al geld willen verdienen met koolstofopslag kunnen zich beter melden bij een project waarbij de vastlegging wordt gemeten én gevalideerd via certificaten.

De ‘fight for carbon’ is gestart. Waar boeren steeds meer interesse tonen in CO2-vastlegging op landbouwgrond stort de verwerkende industrie zich op de potentiële opbrengst van deze bodemverbetering: koolstofcertificaten. Met als doel klimaat neutrale producten in het winkelschap. Maar waarom strijden om koolstof als - via het certificatensysteem - externe financiering van een kleinere footprint mogelijk is?

Wetenschappers van de Wageningen University and Research (WUR) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) gooiden onlangs de knuppel in het hoenderhok met een artikel over het wereldwijde opslagpotentieel van CO2 in landbouwbodems. Dat potentieel – dat op basis van rekenmodellen wordt vastgesteld – zou té hoog zijn ingeschat. Daarnaast zetten de schrijvers vraagtekens bij een 1-op-1 relatie tussen koolstofopbouw in de bodem en een hogere gewasopbrengst. Het bodemvakmanschap van Nederlandse boeren is nodig om zowel klimaatverbetering als opbrengstpotentieel te benutten.

Afgelopen weekend heeft Brussel besloten tot een CO2-emissieheffing voor alle burgers en bedrijven. Door een prijs te hangen aan CO2-emissie daalt de hoeveelheid energie die we verbruiken vanzelf, is de gedachte. Onbeantwoord blijft de vraag wie voor het verwijderen van de CO2 gaat betalen.

Door het gehalte organische stof in de bodem te verhogen neemt de hoeveelheid opgeslagen koolstof enorm toe. Zo wordt niet alleen de uitstoot van CO2 voorkomen, het verbetert de bodemkwaliteit en kan door agrarisch ondernemers worden ingezet als verhandelbare carbon credits. Door aankoop van lokale CO2-certificaten investeren bedrijven zichtbaar in het verlagen van hun klimaatimpact.

Nederlandse bedrijven en boeren kunnen samen een vuist maken tegen klimaatverandering. Boeren zijn namelijk in staat de CO2 emissie van bedrijven en organisaties uit de lucht te halen. Betalen voor het opruimen van die ‘CO2-vervuiling’ is een logische stap, maar verre van gemeengoed. Daarmee is het een kans voor bedrijven die zich op het thema klimaat willen onderscheiden.

Nederlandse agrariërs zijn goed in het op peil houden van de hoeveelheid organische stof op hun percelen. Toch zou je ook in ons land kunnen constateren dat het organische stofgehalte onder druk staat, met name op in diepere lagen op minerale gronden. Al is het betrouwbaar monitoren van veranderingen in bodemkoolstof ‘een uitdaging’. Bij de ontwikkeling van de markt voor carbon credits is zorgvuldigheid dan ook noodzakelijk.

Carbon credits staan volop in de belangstelling. Maar … , wat zijn carbon credits eigenlijk? En als ze worden verhandeld, wat ontvangt de koper dan van de verkoper? In deze eerste Carbon Talk legt Erikjan van Huet Lindeman (directeur van Dutch Carbon Credits) de basisbeginselen uit achter het systeem van credit op de vrijwillige markt

Dutch Carbon Credits start enkele projecten waarbij de opslag van koolstof op grasland via een unieke methode wordt vertaald naar hoogwaardige carbon credits. Doel van deze projecten is om zowel de meetmethode als de projectbeschrijving te laten goedkeuren, zodat op korte termijn grote aantallen credits door Nederlandse veehouders kunnen worden gegenereerd. De eerste projectvoorstellen op grasland worden vóór de zomer ingediend bij de validatie-organisatie.

“Lage kosten en werken vanuit bioleven; dat zijn voor mij de twee belangrijkste overwegingen om m’n bedrijf te sturen”, zegt Jan Dirk van de Voort uit het Gelderse Lunteren. In een authentieke boerderij runt hij – samen met gezin en medewerkers – kaasboerderij Remeker. De melk van ruim 100 Jersey koeien wordt dagelijks verwerkt tot rauwmelkse kaas en afgezet aan restaurants en kaas speciaal-zaken. Centrale thema aan de keukentafel is: de werking van de bodem!

Begin 2022 brengt zuivelcoöperatie Milcobel haar assortiment Brugge-kazen CO2-neutraal op de markt. De coöperatie schrijft zich daarmee in op een trend waarbij duurzaamheid en CO2-reductie vooropgezet wordt.

Koolstofopslag in landbouwbodems staat volop in de belangstelling. Het kan een bijdrage leveren aan vermindering van klimaatverandering.

Klimaatverandering is een feit waar niet meer aan valt te ontkomen en de mens is daar onmiskenbaar verantwoordelijk voor.